هوادهی و اکسیژن رسانی در ابزی پروری

به گفته سازمان غذا و کشاورزی (FAO)، آبزی پروری به معنی پرورش موجودات آبزی از جمله ماهی ها، قارچ ها، خرچنگ ها و گیاهان آبزی، حلزون ها، جلبک ها و دیگر ارگانیسم ها است که شامل پرورش ماهی های آب شیرین و آب شور در شرایط کنترل شده نیز می شود. این روش هم در محیط های دریایی و هم در زیستگاه های زیر زمینی انجام میگردد. پرورش ماهی به صورت پرورش تجاری ماهی در مخازن، حوضچه های ماهی یا حوضچه های اقیانوسی است.

اکسیژن محلول در آب جهت تنفس و حیات گیاهان و جانوران آبزی است که از طریق انتشار غیرفعال از اتمسفر و یا از طریق فتوسنتز فیتوپلانکتون‌ها و دیگر گیاهان آبزی وارد آب می‌شود و به صورت میلی‌گرم در لیتر بیان می‌گردد.

مقدار اکسیژن محلول در آب به سه عامل مهم نظیر: دمای آب، ارتفاع از سطح دریا و شوری آب دارد. به همین دلیل مقدار اندکی از اکسیژن در آب می‌تواند حل شود، که این میزان از اکسیژن تحت تاثیر فشار اتمسفر است.حداکثر ظرفیت انحلال اکسیژن، در آب 100 درصد اشباع شده از اکسیژن است و مازاد آن از آب خارج و به هوا وارد می‌شود.

میزان اکسیژن مصرفی در ماهیان بسته به سن، گونه، اندازه و فعالیت و وضعیت تنفس آنها دارد. به طور کلی برآورد شده است که مصرف ماهی برای گونه های ماهی آب شیرین در دمای 20-17 درجه سانتی گراد در حالت استراحت حدود 210-65 میلی گرم در لیتر و در دوره انکوباسیون تخم و مراحل رشد اولیه بچه ماهی محدوده اکسیژن بین 7 و 10 میلی‌گرم در لیتر است.برای دیگر مراحل رشد در پرورش ماهی، اکسیژن محلول در آب در محدوده 8-12 میلی‌گرم در لیتر مناسب است. با توجه به تحقیقات همکاران در سال 1976 در صورتی که غلظت اکسیژن محلول به کمتر از 25% اشباع برسد رشد ماهی کاهش می یابد و غلظت بیش از حد نیز سودی برای آبزیان ندارند وحتی ممکن است موجب بیماری حباب گازی بشود. اکسیژن محلول بهینه در آب پرورشی نزدیک به اشباعیت (130 درصد)است. مقدار اکسیژن محلول بهینه و قابل‌تحمل در مراحل رشد ماهی متفاوت است. بسیار مهم است که بدانید مصرف اکسیژن ماهی به طرز عجیبی در حین غذا خوردن و بعد از غذا خوردن افزایش می‌یابد. در طول این مدت میزان مصرف اکسیژن به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

مزایای استفاده از اکسیژن خالص در آبزی پروری

از مزایای افزایش اکسیژن حل شده در آب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- افزایش ظرفیت پرورش ماهی در واحدحجم که منتج به سود بیشتر با ظرفیت یکسان می شود.

2- کاهش ریسک مرگ و میر آبزیان در فصل تابستان و نیز در آب های گرم که میزان غلظت اکسیژن کاهش‌می‌یابد.

3- کاهش مواد دفعی آبزیان

4- جلوگیری از بیماری حباب گازی

5- افزایش جذب و هضم مواد غذایی توسط آبزیان

6- کاهش زمان رشد و نمو آبزیان

روش های تامین اکسیژن در صنعت آبزی پروری

اکسیژن مورد نیاز ماهیان را می توان ازطریق کپسول های ذخیره، هواده ها و یا مولدهای اکسیژن مانند اکسیژن ساز در مراکز تامین کرد. تجربه کار با این روش ها کاربر را با مواردی همچون ایمنی کم و خطرات استفاده از سیلندرها، جابه جایی مداوم آنها، نیاز به نیروی انسانی، نیازمندی به شارژ روزانه وهفتگی ومصرف برق و هزینه های زیاد سرویس و نگهداری و افت فشار و خلوص دراین دستگاه ها رو به رو کرده است.

اکسیژن ساز

دستگاه مولد اکسیژن که با استفاده از برق و فیلتراسیون اقدام به تولید اکسیژن می کند.مزایای این دستگاه عدم نیاز به شارژ دوره­ای و از معایب این محصول می توان به عمر کوتاه 10 ساله، تعمییرات گران قیمت، قطعات مصرفی بالا، مصرف برق و سرمایه اولیه زیاد نام برد.

کپسول های اکسیژن

ساده ترین راه برای تامین اکسیژن مورد نیاز حوضچه ها که مزیت آن در دسترس بودن و سهولت استفاده و از معایب آن می توان به فشار کاری بالا، درگیری نیروی کار، ایمنی کم و هزینه شارژ بالا اشاره کرد.

دستگاه هواده

دستگاه ساده که هوا را با آب ترکیب میکند و باعث افزایش غلظت اکسیژن آب میشود. مزیت این دستگاه سهولت استفاده و هزینه اولیه کم و از معایب آن می توان به ترکیب ناخواسته نیتروژن با آب که عامل اصلی بیماری حباب گازی است و مصرف برق نام برد.

مخزن اکسیژن مایع

اکسیژن مایع یکی از سه شکل فیزیکی گاز اکسیژن به رنگ آبی کمرنگ با خلوص بالای 99% و در دمای حدود 183-درجه سانتی گراد است. این مایع به شدت گرماگیر در صنایع مختلف از جمله واحدهای صنعتی، سلامت، پزشکی و آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد و جز دسته‌ی گازهای برودتی است. مخزن اکسیژن مایع دستگاه مکانیکی که اکسیژن را می تواند به حالت مایع در دمای 183- درجه سانتی گراد به مدت طولانی نگهداری کرده و مانع تبخیر آن گردد.

ساختار این مخازن به این صورت است که از دو مخزن داخلی و خارجی تشکیل شده اند. مخزن داخلی از جنس استنلس استیل و مخزن خارجی از فولاد کربن است.خاص بودن این تجهیز از این رو می باشد که دمای داخل مخزن بسیار سرد( 196-) و دمای خارجی آن دمای محیط (50+)است و این مخزن با کمترین تبادل حرارتی از این مایعات نگهداری میکند. (برای تقریب ذهن اگر این مخزن را با یخ پر نماییم 14 سال بعد آبی که از این مخزن خارج می گردد آب سرد خواهد بود.)

شرکت دانش بنیان پیشران زمهریر آسمان

شرکت دانش بنیان پیشران زمهریر آسمان با به کارگیری دانش فنی مهندسان ایرانی و همچنین با استفاده از تجهیزات بروز دنیا اقدام به طراحی و تولید مخازن دوجداره کرایوژنیک ازجنس استنلس استیل(مخزن داخلی) وفولادکربن(مخزن خارجی) با عایق پرلیت-وکیوم بین دوجداره، به جهت نگهداری اکسیژن به صورت مایع با درصدخلوص بسیاربالا وثابت، نموده است که بهترین جایگزین برای روش های قدیمی هستند.

این مخازن علاوه بر دارا بودن ایمنی بالا می­توانند درظرفیت های گوناگون با فشارهای کاری بین 3الی30بار اکسیژن را درحجم کمتر و در مدت زمان بالای یک ماه ذخیره کنند. مخازن به صورت ایستاده و افقی درفضای باز بدون نیاز به اپراتور و سرویس های دوره ای، مصرف برق و آلودگی صوتی، با فشارکاری پایدار وطول عمر بالای 40سال می توانند به راحتی نیاز کاربران را مرتفع سازند.

با توجه به نوع مصرف این عناصر به صورت گاز درکنار این مخازن از وپورایزر برای تبدیل مایع به گاز استفاده می شود که این مبدل حرارتی ازجنس آلمینیوم ویا استنلس استیل است که بدون نیازبه مصرف برق و تنها با جریان هوای محیط مایع را به گاز تبدیل می کند.

این مخازن در صنایع نظیر نفت وگاز وپتروشیمی، فولاد، جوش وبرش، ریخته گری، صنایع غذایی وآبزی پروری وبسیاری از صنایع دیگر و بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

تجربه فنی و اجرایی این مجموعه از سال 1342 با برند مجلـسی در زمینه ساخت یخچال و فـریزرهای صنعتی شروع و از سال 1388 به سمت تولید تجهیزات سرمایشی پیشرفته جهت گیری نمود. در ادامه از سال 1392 رسماً شرکت پیشران زمهریر آسمان برای فعالیت در زمینه دماهای بسیار پایین کـرایوژنیک تاسیس شد.

در حال حاضر این شرکت بزرگترین تولید کننده مخازن اکسیژن مایع، نیتروژن مایع، دی اکسیدکربن مایع و تجهیزات کرایوژنیک در غرب آسیا با توانایی طراحـی و تولید طبق استانــداردهای بین المللی می‌باشد.